
از منظر طب ایرانی، اصطلاح "سرماخوردگی" به یک بیماری ویروسی خفیف دستگاه تنفسی فوقانی اطلاق می شود. دانش آموخته ی طب ایرانی و مکمل با بیان اینکه، سرماخوردگی یک موجود جداگانه و کاملاً متفاوت از آنفولانزا، فارنژیت، برونشیت حاد، رینوسینوزیت حاد باکتریایی، رینیت آلرژیک و سیاه سرفه است، اظهار کرد: میانگین بروز سرماخوردگی در کودکان پیش دبستانی پنج تا هفت دوره در سال و در بزرگسالی دو تا سه بار در سال است.
دکتر صادق شکری افزود: سرماخوردگی 40 درصد از زمان از دست رفتن شغل را در میان افراد شاغل تشکیل می دهد. وی به بیش از 200 زیرگروه از ویروس های سرماخوردگی اشاره نمود و اظهارکرد: بیشتر ویروسهای تنفسی که باعث سرماخوردگی میشوند، پس از مواجهه مجدد، قابلیت عفونت مجدد را نیز دارند .
عضو هیئت علمی دانشکده طب ایرانی و مکمل دانشگاه علوم پزشکی مشهد از سه مکانیسم انتقال ویروس های سرماخوردگی یاد نمود که عبارتند از: 1- تماس دست (از طریق تماس مستقیم با فرد آلوده یا از طریق تماس غیر مستقیم با سطح آلوده محیطی) 2- قطرات و ذرات کوچک که در اثر عطسه یا سرفه در هوا منتقل می شوند. 3- قطرات و ذرات بزرگ (انتقال قطرات) که معمولاً نیاز به تماس نزدیک با فرد آلوده دارد.
دکتر صادق شکری در گفت و گو با وب دا با بیان اینکه، علائم سرماخوردگی تا حد زیادی به دلیل پاسخ ایمنی به عفونت است تا آسیب مستقیم ویروسی به دستگاه تنفسی، اذعان داشت: علائم سرماخوردگی ممکن است به طور قابل ملاحظه ای از بیمار به بیمار متفاوت باشد، که البته التهاب مخاط و احتقان بینی شایع ترین هستند.
وی به سایر علائم رایج؛ گلودرد، سرفه و کسالت نیز اشاره نمود و افزود: تب در بزرگسالان مبتلا به سرماخوردگی غیر معمول است اما ممکن است در کودکان نیز، وجود داشته باشد.
عضو هیئت علمی دانشکده طب ایرانی و مکمل، ورم ملتحمه در هر دو گروه سنی را متفاوت دانست و گفت: شدت و نوع علائم سرماخوردگی ممکن است به عوامل میزبان از جمله مزاج، سن، بیماری های زمینه ای و سابقه فعالیت قبلی سیستم ایمنی و نیز نوع ویروس آلوده کننده مرتبط باشد.
دکتر صادق شکری اضافه کرد: علائم بالینی ممکن است در مزاج های سرد و تر شدیدتر و طولانی تر و در مزاج های گرم خشک سبکتر و کوتاهتر باشند، بر این اساس ترشحات بینی در بیماران مبتلا به سرماخوردگی ممکن است شفاف یا چرکی باشد، به همین دلیل، بسیاری از بیماران و پزشکان هنگام تصمیم گیری در مورد مصرف آنتی بیوتیک به اشتباه اهمیت تشخیصی را به رنگ ترشحات بینی می دهند .
عضو هیئت علمی دانشکده طب ایرانی و مکمل، دوره کمون (از زمان تماس با مواد عفونی تا شروع علائم) برای اکثر ویروسهای سرماخوردگی 24 تا 72 ساعت دانست و تصریح کرد: سرماخوردگی معمولاً برای 3 تا 10 روز بسته مزاج و دیگر شرایط در میزبان طبیعی ادامه می یابد ولیکن سرفه می تواند تا هفته ها پس از رفع علائم و نشانه های دیگر ادامه یابد.
دکتر صادق شکری از نام دیگر سرماخوردگی در طب سنتی ایران، به نزله و زکام یاد کرد و بیان کرد: نزله (ریزش ترشحات به بینی) و زکام(ریزش تزحات به حلق وگلو) اصطلاحات تخصصی به شمار می آمده و طیفی از علائم بدنی، عضوی، عصبی و روانی را شامل می شده است.
وی از نکات مورد توجه برای اتخاذ درمان مناسب در هر مرحله، به الگوهای سوءمزاجی در اعضای مختلف بدن، علائم موضعی و عمومی ناشی از غلبه آنها در سیر بیماری اشاره نمود.
دکتر صادق شکری بيمار را در طول درمان، از مصرف خوراكي هاي نفاخ مثل نخود و لوبيا، خوراكي هاي به شدت غليظ مانند هليم و كله پاچه، خوردنی های با طعم قابض و گس، شور، ترش و ميوه هاي تازه برحذر دانست و ادامه داد: شخص بیمار نباید، در معرض هوا و باد سرد قرار گيرد بلکه باید هميشه سر را گرم نگه دارد و در صورت تشنگي از مصرف آب سرد خودداري کند.
عضو هیئت علمی دانشکده طب ایرانی و مکمل، خوابيدن به پشت را، مسبب انتقال ماده به ريه دانست و گفت: افراد باید، ازخوابيدن زياد خصوصاً درطول روز و به ويژه پس از صرف غذا و بعد از حمام جداً خودداري نمايند.
وی ادامه داد: شخص سرماخورده باید از فعاليت جنسي و یا انجام فعاليت هاي جسمي شديد پرهيز نمايد.
دکتر صادق شکری به چندین مورد دیگر نیز اشاره نمود که عبارتند از:1- کاهش صرف غذا و نوشيدني ها، به قدری استفاده نماید که، طاقت تشنگي، گرسنگي و كم خوابي را بتواند تحمل كند. 2- استفاده از سوپ جوی غلیظ حاوی عناب، سپستان و تخم خشخاش در زكام گرم(همراه با ترشحات رقیق و سوزاننده) از روز اول به مدت سه روز.3 - کاهش مصرف هرگونه آب و غذا. 4-- تا رفع زکام، گوشت مصرف ننمايد. 5- در صورت اشتها به غذا سوپ بدون گوشت، سوپ جو، آب باقلي با روغن بادام مصرف شود. 6-حريره تهيه شده از آرد باقلي، شيره مغز خيار، خيار بادرنگ و مغز بادام نیز قابل توصیه است.7 مصرف آب انار شيرين و سوپهاي تهيه شده از نشاسته گندم نيز مفيد است.8- استفاده از سوپ هاي گرم ملیّن، سوپ نخاله گندم، روغن بادام و عسل و همچنين استعمال آب گرم در نزله سرد( متعاقب پایان زکام گرم) نیز سودمند می باشد.

