لیست عنوان و خلاصه پایان نامه های رشته طب سنتی ایرانی

پایان نامه دوره تخصصی پزشکی

تبیین مبانی مشارکت و محاذات در طب سنتی ایران همراه با شواهد بالینی

اساتید راهنما:استاد اسماعیل ناظم،دکتر منصور کشاورز،دکتر رضا ماستری فراهانی

اساتید مشاور:استاد محمد کمالی نژاد،دکتر علیرضا نیکبخت نصر آبادی

نویسنده:دکتر محسن بهرامی

شماره ثبت :24سال1392

چکیده فارسی:

اعضا و قدرت بازسازی آنها در نگاه اطبای اسلام – ایران

سعی و تلاش نویسندگان این مقاله این است که تعریف و طبقه بندی اعضای بدن انسان را از منظر اطباء دوران اسلامی-ایرانی مجددا مطرح کرده و دیدگاه دانشمندانی چون اهوازی و ابن سینا و آملی را در زمینه قدرت بازسازی اعضا بازخوانی نموده و در صورت امکان نکات قابل استفاده و ارزشمند آن را استخراج و کاربردی نمائیم.

ابن سینا اجزای بدن انسان را در قالب مباحث امور طبیعیه مانند ارکان،امزجه،اخلاط،اعضاء ،ارواح،قوا و افعال مورد بررسی قرار داده است.شکل گیری اعضاء از اخلاط چهارگانه طی مراحل هضم  در بدن صورت میگیرد.اعضای بدن به دو گروه مفرده و اعضای مرکبه تقسیم می شود.در نظر ابن سینا،اعضای مفرده،بافتهایی هستند که همه ی اجزای آن از یک جنس می باشند مانند استخوان و عصب و مرکبه اجزای تشکیل دهنده آن از چندین بافت مفرده،تشکیل می گردد مانند دست و چشم.اعضای مفرده به دو دسته اعضای منوی(اصلیه) و غیر منوی(دموی) تقسیم شده است:که اعضای منوی،پاره ای از بافت ها هستند که از ماده منی والدین بوجود می آیند و همچنین اعضای غیر منوی،از خون مادر و فرزند ایجاد می گردند که در اینها،تا حدودی قوه منی مادر به همراه خون حیض در شکل گیری اعضاء جنین مشارکت دارند.ابن سینا معتقد است که هر عضوی که فاصله زمانی زیادی با دوران جنینی نداشته باشد مانند دوران خردسالی،قوه منی در خون آن باقی مانده و امکان رویش مجدد اعضاء از آن وجود دارد ولی هر چه از این سن دورتر شویم با تغییر شرایط، قدرت بازسازی کاهش می یابد، اما در اعضای غیر منوی(دموی) در صورت جدا شدن و رخنه یافتن،رویش دوباره اتفاق می افتد که امروزه این نظریه با بازسازی اعضا از بند ناف نوزادان در اکثر بافتها تایید شده است.

تفاوت دیگر بافتهای منوی از غیر منوی در دوران بعد تولد در این است که اعضای منوی در صورت آسیب ترمیم نمی شوند مگر علاوه بر مورد فوق(خردسالی)،سه شرط زیر در آن اعضاء وجود داشته باشد.

1-   عضو متحرک نباشد.

2-   عضو حساس نباشد

3-   عضو در مجرای ماده قرار نگرفته باشد. 

اگر این شرایط وجود داشته باشد باعث دیر التیام یافتن عضو می گردد.

اعضای منوی(اصلیه) در سه گروه استخوان، اعصاب و عروق بیان شده و اعضای غیر منوی در دو گروه لحم و شحم قابل ذکر می باشد.که در زیر مجموعه استخوان:انواع استخوانها،غضروفها و مفاصل و در زیر گروه اعصاب:عصب،رباط، وتر و غشاء و در زیر مجموعه عروق:ورید،شریان و عروق غلاظ صحبت شده است: در دسته اعضای غیر منوی(دموی) در گروه لحم: انواع گوشتها ،عضلات و بافتهای غددی و در زیر گروه شحم:بافتهای چربی بدن گزارش شده است.که همه ی اعضای مرکبه مانند دنده ها و قلب و کبد از اعضای منوی(اصلیه) و غیر منوی(دموی) شکل می گیرند.

بر اساس تجربیات اطبای گذشته،اکثر بیماری های مزمن و صعب العلاج در دوران پیری  اتفاق می افتد که این روند در نظر انها به صورت کاهش حرارت و رطوبت غریزی در اعضای منوی(اصلیه) مطرح می باشد.به نظر آنها،حرارت غریزی آلت نیروهای بدنی است و دارای جوهر حار لذیذ هوایی  بدون حدت و بدون احراق و بدون تعفن و بدون افساد بوده که جهت دفع ضرر به کل بدن عمل می کند و رطوبت غریزی آن جسم رطب سیال است که حرارت غریزی از آن تغذیه می کند.که هر دو اینها توسط برخی شرایط مانند استرس ها روحی و روانی و مواد غذایی و دارویی تحت تاثیر قرار میگیرد که امروزه بعضی از اینها جهت تقویت سیستم ایمنی و بازسازی اعضاء مورد توجه قرار گرفته است.

گزارش فوق تا حدود زیادی شرایط سلولهای بنیادی را به ویژه در سن نمو در ذهن تداعی می کند زیرا امروزه مشخص شده است که سلولهای بنیادی تقریبا در همه سنین و بافتهای بدن به نسبت های مختلف وجود داشته ولی به علت افزایش سن و پیدایش بیماریهای مختلف،کاهش کمیت و کیفیت آنها را شاهد هستیم که این مطالب احتمالا در نظر ابن سینا به صورت تحلیل رطوبت و حرارت غریزی در اعضای اصلیه در سنین بالا در نظر گرفته شده است.اگر این هیپوتز درست باشد پرداختن به روشهای حفظ و افزایش رطوبت و حرارت غریزی مطرح شده در متون گذشته در مطالعات آینده جهت رشد و پیشبرد سلولهای بنیادی راهگشا خواهد بود.